16 Mayıs 2018 Çarşamba

AKP ile Son 16 Yıl

2001 Krizi ve Sonrası

Mahfi Eğilmez'in Mayıs 14, 2018 tarihindeki Son 16 Yıl ve 2018 Falı adlı yazısı

2001 krizi, Türkiye ekonomisinin yaşadığı önemli krizlerden birisidir. 2000 yılı sonundan krizin olduğu 2001 yılı sonuna ve 2002 yılı sonuna kadar ekonomide şöyle bir gelişme yaşanmıştır (veriler için kaynak: IMF, veri tabanı.)


Makro Göstergeler

2000

2001

2002

GSYH (Cari fiyatlarla, USD)

273,1

200,3

238,3

Büyüme Oranı (%)

6,6

-5,9

6,4

Kişi Başına Gelir (USD)

4.219

3.053

3.589

İşsizlik Oranı (%)

6,0

7,8

9,8

Enflasyon (%)

39,0

68,5

29,7

USD/TL Kuru

675.004

1.453.615

1.311.636

Bütçe Dengesi / GSYH (%)

-8,4

-11,8

-11,4

Kamu Borç Stoku / GSYH (%)

51,6

76,1

72,0

Cari Denge / GSYH (%)

-3,6

1,9

-0,3

2001 krizi sonucunda 2000 yılında yüzde 6,6 olan büyüme oranı yüzde 5,9’luk bir küçülmeye dönüşmüş, GSYH’de yüzde 26,7 ve kişi başına gelirde yüzde 27,6 düşüş yaşanmıştır. İşsizlik oranı bu büyük çöküşten etkilenerek artmış, buna karşın yüzde 7,8 gibi kabul edilebilir sayılabilecek bir düzeyde kalmaya devam etmiştir. Enflasyon 30 puana yakın bir artışla yüzde 68,5’a yükselerek denetimden çıkmıştır. Bozuk olan bütçe dengesi iyice bozulmuş, GSYH’ye oranı yüzde 12’ye yaklaşmış bunun sonucunda kamu borç stokunun GSYH’ye oranı da yüzde 52’den yüzde 76’ya fırlamıştır. USD/TL kuru neredeyse 2 kat artmış, bunun sonucu olarak ihracat artarken ithalat düşmüş ve cari denge kriz yılında fazla vermiştir.


Türkiye, kriz sonrasında, IMF desteğinde, Güçlü Ekonomiye Geçiş Programını uygulamaya sokmuştur. Ertesi yıl ekonomide toparlanma başlamıştır. Bu toparlanmayı tabloda 2002 yılı verilerinden görmek mümkündür. 2002 yılında önceki döneme göre kötüye giden tek gösterge işsizlik oranıdır.